Het moeilijke probleem van bewustzijn verwijst naar het probleem dat men ondervindt wanneer men probeert uit te leggen hoe en waarom fysieke toestanden bewust kunnen worden.Er ontbreekt een verklaring die uitlegt waarom een subject überhaupt waarnemingseigenschappen heeft, zoals een ervaring of beleving van smaak of kleur, oftewel qualia.De filosoof David Chalmers heeft de term geïntroduceerd en contrasteert deze met een aantal relatieve 'makkelijke problemen' die op zich al behoorlijk moeilijk zijn om te verklaren. Wikipedia